De topman van Barclays is een bedrijfsrisico geworden. Een boete van 450 miljoen dollar, nadat werknemers van de bank hadden geprobeerd te sjoemelen met rentetarieven, heeft de staat van dienst van Bob Diamond besmeurd. Gevoegd bij eerdere controverses over belastingen en bonussen, ondermijnt dit zijn pogingen om de Britse bank er weer bovenop te helpen.
De boetes die de mondiale toezichthouders hebben opgelegd – waaronder de grootste boete ooit van de Britse Financial Services Authority – zijn ernstig. E-mails, waaruit blijkt dat handelaren hebben gepoogd de interbancaire rentetarieven te manipuleren, versterken de wijdverbreide indruk bij het publiek dat banken niet te vertrouwen zijn. Erger nog: het wangedrag vond plaats bij Barclays Capital, de zakenbankdivisie die Diamond heeft opgebouwd voordat hij in 2010 de topfunctie bij het bankconcern ging bekleden.
Op zichzelf vormen de boetes geen reden voor ontslag. Ook bij andere banken vindt nog onderzoek plaats naar manipulatie. Zij zouden zelfs nog hogere boetes kunnen krijgen. Het besluit van Barclays om medewerking te verlenen aan het onderzoek en op een snelle schikking aan te sturen, kan uiteindelijk verstandig zijn. Maar in de context van eerdere misstappen is de geloofwaardigheid van Diamond zo laag dat hij moet worden vervangen.
Diamond is een charismatische leider, die vrijwel vanuit het niets een mondiale zakenbank heeft opgebouwd. Deels dankzij zijn inspanningen kon Barclays in 2008 voorkomen bij de overheid te moeten aankloppen voor kapitaal. Maar de crisis heeft ervoor gezorgd dat de positie van banken in de samenleving is veranderd, terwijl het toezicht heeft geleid tot wijzigingen in de omvang en de focus van de sector. De leiderschapskwaliteiten van Diamond, die tijdens de hoogtijdagen vóór 2007 zeer waardevol waren, passen minder goed bij deze periode van herijking.
De president-commissaris van Barclays, Marcus Agius, heeft tot nu toe niet de indruk gewekt Diamond in bedwang te kunnen houden. Zij hebben slechts zijn bonus verlaagd toen de aandeelhouders met een regelrechte revolte dreigden. De jongste tegenslag – en de daaropvolgende koersdaling van de aandelen van Barclays met 15 procent – is een goed moment om te onderzoeken of Diamond voor Barclays nog steeds de aanwinst is die hij ooit was. Het korte antwoord: nee.
Door: Peter Thal Larsen
Dit artikel verscheen in NRC Handelsblad op zaterdag 30 juni 2012, pagina 20 van het Economie katern
